Immanuel Wallerstein, twórca teorii, która rządzi w Polsce dzisiejszą socjologią, politologią i nie tylko (jak pisałem niedawno Polską rządzi dziś trumna Wallersteina) – okazał się być… Polakiem! Udało się znaleźć na to dokumenty. To wyjaśnia, czemu on nas tak dobrze rozumie!
Wprawdzie sam I. Wallerstein (https://en.wikipedia.org/wiki/Immanuel_Wallerstein) urodził się 28 IX 1930 w Nowym Jorku, ale jego rodzina była tam od niedawna. W roku 1923 do USA przypłynęła jego matka, ze starszym bratem, Solomonem, znanym później jako Robert S. Wallerstein (sławny psychoanalityk: https://en.wikipedia.org/wiki/Robert_S._Wallerstein , potem mąż sławnej psycholożki Judith: https://en.wikipedia.org/wiki/Judith_Wallerstein ). Oboje w rubryce „Nationality” mają podane: „Poland”.
Na stronach Międzynarodowego Towarzystwa Psychologicznego znajdują się liczne nekrologi i wspomnienia po „Robercie” Solomonie Wallersteinie, które można poczytać tutaj. Tam też wyjaśniono, że rodzice braci W. pobrali się w Berlinie w r. 1919, gdzie znaleźli się w wyniku I wojny światowej, która zmusiła ich do ucieczki przed wojskami rosyjskimi. Ale skąd uciekali?
Na to odpowiedź daje nam ich akt ślubu. Jako że kurenta (pismo niemieckie z owego czasu) nie jest moją najmocniejszą stroną, więc coś mogę źle odczytać, proszę o wiadomość na mj@minakowski.pl .
Nr 125. Berlin, 12 lutego 1919.
Małżonek: student medycyny Menachem Lazar (zwany Lazar) Wallerstein, religii mojżeszowej, urodzony 24 stycznia 1890 w Rozwadowie, powiat Tarnobrzeg w Galicji, zamieszkały w Berlinie, syn Szyfry Wallerstein bez zatrudnienia, zmarłej, zamieszkałej ostatnio w Uj-Fehertó na Węgrzech, i jej rytualnie poślubionego [bez ślubu cywilnego] męża kupca Salomona Reicha, zamieszkałego w Jerozolimie
Małżonka: Sara Günsberg, bez zawodu, religii mojżeszowej, urodzonej 2 grudnia 1895 w Gorlicach w Galicji, zamieszkała w Berlinie, córka małżonków Mojżesza Günsberga, zmarłego, ostatnio zamieszkałego w Berlinie i Beili z domu Schinagel.
Nasz-ci on!
A otóż sam akt:
Bardzo dziękuję p. Radosławowi Chmurze, dzięki któremu dotarłem do tych dokumentów!
Ale teraz, proszę państwa – hit hitów! Oto akt urodzenia dziecka nieżywo urodzonego, rok starszego od naszej Sary, matki braci Wallersteinów. Na nim autograf Mosesa G., dziadka samego Immanuela! Dzieje się to… w Krakowie, na ul. Dietla 42, w kamienicy Ohrensteinów!
Na dokumencie adnotacje o ślubie rodziców. A więc wiemy, że babcia Immanuela to Roza Schinagel z Gorlic, córka zm. Mendla Schinagel i żony jego Süssli. Rodzice wzięli ślub 4 lipca 1893. Jest kłopot z imieniem matki – bo tutaj jest to Ruchel/Róża. Tymczasem babcia Wallersteina (matka Sary) występuje potem potem jako Beila/Berta. Albo miała dwa imiona i używała ich wymiennie, albo też zmarła wcześnie, a potem ojciec ożenił się z jej siostrą (imiona rodziców i miejsce zamieszkania się zgadzają).
Sara (potem Wallersteinowa) chodziła do szkoły w Gorlicach. Z języka polskiego miała piątkę (no, czasami czwórkę):
Miasto Gorlice niech się spieszy i szybciutko nadaje tytuł honorowego obywatela najsłynniejszemu Gorliczaninowi wszechczasów, Immanuelowi Wallersteinowi!